ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ (Ή ΊΔΗ)
Είναι το ψηλότερο βουνό της Κρήτης με 2.456μ. ύψος. Έχει 5 κορφές οι οποίες ξεπερνούν τα 2.000μ. ο Τίμιος Σταυρός (2.456μ.), ο Αγκαθιάς (2.424μ.), η Στολίστρα (2.325μ.), η Βουλομένου (2.267μ.), και ο Κούσακος (2.209μ.).Το μεγαλύτερο οροπέδιο του Ψηλορείτη λέγεται οροπέδιο Νίδας. Άλλες κορυφές είναι Σελί 2.354μ., Χούσακας 2.209μ. , Μαύρη 1.981μ. , Αλικαδάμ 1.926μ. , Βίγλα 1.917μ. , Σκίνακας 1.752μ. στην οποία κορυφή βρίσκεται και το αστεροσκοπείο Κρήτης.
Από τον Ψηλορείτη πηγάζουν οι ποταμοί Γαζανός, Γεροπόταμος και Κουτσουλίδης. Στο οροπέδιο Νίδας 20χιλ. Από τα Ανώγεια βρίσκεται το σπήλαιο Ιδαίο Αντρο που κατά την μυθολογία μεγάλωσε ο Δίας.
Στην Βόρεια πλευρά του βουνού κοντά στο χωριό Ζωνιανά βρίσκεται το σπήλαιο Σφενδόνι το πλουσιότερο σε διάκοσμο σπήλαιο της Κρήτης με μήκος διαδρόμων 400μ. και λίγο νοτιότερα η ονομαστή χαράδρα Βικία.
Η πρόσβαση στις κορφές γίνετε από πολλά μονοπάτια. Το πιο συνηθισμένο είναι το μονοπάτι Ε4.
Στο Ψηλορείτη υπάρχουν δύο καταφύγια. Από την πλευρά του Ρεθύμνου, πάνω στο μονοπάτι Ε4, στην περιοχή "ΤΟΥΜΠΩΤΟΣ ΠΡΙΝΟΣ" βρίσκεται το καταφύγιο του Ε.Ο.Σ. ΡΕΘΥΜΝΟΥ.
Ψηλορείτης, ιστορία
Ο Ψηλορείτης ήταν ιερό βουνό από την Mινωική εποχή και πολλοί μύθοι συνδέονται μ' αυτόν. Στο Ιδαίον Αντρο (σπήλαιο σε υψόμετρο 1495 μ.) ο Δίας ανατράφηκε από τους Κουρήτες και τη νύμφη Αμάλθεια, κρυμμένος από τον πατέρα του Κρόνο που κατάπινε τα παιδιά του θεωρώντας τα απειλή γι’ αυτόν.
Στα δάση του Ψιλορείτη επίσης ζούσαν οι αγαθοί δαίμονες Δάκτυλοι, οι οποίοι σύμφωνα με τη μυθολογία, ξεπήδησαν από τα δάκτυλα της Ρέας, μητέρας του Δία, όταν αυτή για να αντέξει τους πόνους του τοκετού έχωσε τα δάκτυλα της στη γη.
Η λατρεία του Ψηλορείτη συνεχίστηκε σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας και κατα τα χριστιανικά χρόνια κτίστηκε στην κορυφή του μικρό εκκλησάκι, ο Τίμιος Σταυρός. Στην γιορτή του Τιμίου Σταυρού, κόσμος από όλη την Κρήτη συγκεντρώνετε στην κορφή για να παραστεί στην λειτουργία.
Η Μινωική Κρήτη καλυπτόταν από δάση τόσο, ώστε φημίζονταν για το άριστης ποιότητας ξύλο κέδρου, υλικό εξαιρετικά κατάλληλο για τη ναυπήγηση πλοίων. Σήμερα από τα δάση που κάλυπταν τον Ψηλορείτη απομένουν ελάχιστα τμήματα κοντά στα χωριά Κουρούτες, Καμάρες, Βορίζια και Ζαρός στις νότιες πλαγιές του. Το μεγαλύτερο τμήμα του βουνού είναι πετρώδες με ελάχιστη βλάστηση που εξαφανίζεται πάνω από τα 2000 μέτρα.
Από τον Ψηλορείτη πηγάζουν οι ποταμοί Γαζανός, Γεροπόταμος και Κουτσουλίδης. Στο οροπέδιο Νίδας 20χιλ. Από τα Ανώγεια βρίσκεται το σπήλαιο Ιδαίο Αντρο που κατά την μυθολογία μεγάλωσε ο Δίας.
Στην Βόρεια πλευρά του βουνού κοντά στο χωριό Ζωνιανά βρίσκεται το σπήλαιο Σφενδόνι το πλουσιότερο σε διάκοσμο σπήλαιο της Κρήτης με μήκος διαδρόμων 400μ. και λίγο νοτιότερα η ονομαστή χαράδρα Βικία.
Η πρόσβαση στις κορφές γίνετε από πολλά μονοπάτια. Το πιο συνηθισμένο είναι το μονοπάτι Ε4.
Στο Ψηλορείτη υπάρχουν δύο καταφύγια. Από την πλευρά του Ρεθύμνου, πάνω στο μονοπάτι Ε4, στην περιοχή "ΤΟΥΜΠΩΤΟΣ ΠΡΙΝΟΣ" βρίσκεται το καταφύγιο του Ε.Ο.Σ. ΡΕΘΥΜΝΟΥ.
Ψηλορείτης, ιστορία
Ο Ψηλορείτης ήταν ιερό βουνό από την Mινωική εποχή και πολλοί μύθοι συνδέονται μ' αυτόν. Στο Ιδαίον Αντρο (σπήλαιο σε υψόμετρο 1495 μ.) ο Δίας ανατράφηκε από τους Κουρήτες και τη νύμφη Αμάλθεια, κρυμμένος από τον πατέρα του Κρόνο που κατάπινε τα παιδιά του θεωρώντας τα απειλή γι’ αυτόν.
Στα δάση του Ψιλορείτη επίσης ζούσαν οι αγαθοί δαίμονες Δάκτυλοι, οι οποίοι σύμφωνα με τη μυθολογία, ξεπήδησαν από τα δάκτυλα της Ρέας, μητέρας του Δία, όταν αυτή για να αντέξει τους πόνους του τοκετού έχωσε τα δάκτυλα της στη γη.
Η λατρεία του Ψηλορείτη συνεχίστηκε σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας και κατα τα χριστιανικά χρόνια κτίστηκε στην κορυφή του μικρό εκκλησάκι, ο Τίμιος Σταυρός. Στην γιορτή του Τιμίου Σταυρού, κόσμος από όλη την Κρήτη συγκεντρώνετε στην κορφή για να παραστεί στην λειτουργία.
Η Μινωική Κρήτη καλυπτόταν από δάση τόσο, ώστε φημίζονταν για το άριστης ποιότητας ξύλο κέδρου, υλικό εξαιρετικά κατάλληλο για τη ναυπήγηση πλοίων. Σήμερα από τα δάση που κάλυπταν τον Ψηλορείτη απομένουν ελάχιστα τμήματα κοντά στα χωριά Κουρούτες, Καμάρες, Βορίζια και Ζαρός στις νότιες πλαγιές του. Το μεγαλύτερο τμήμα του βουνού είναι πετρώδες με ελάχιστη βλάστηση που εξαφανίζεται πάνω από τα 2000 μέτρα.
ΚΕΔΡΟΣ
Το κέδρος (1.777μ.) είναι το δεύτερο ψηλότερο βουνό του νομού. Απλώνεται στα δυτικά του Ψηλορείτη και μαζί περικλείουν την κοιλάδα του Αμαρίου. Τμήμα του μονοπατιού Ε4 οδηγεί στην κορυφή.
ΚΡΥΟΝΕΡΙΤΗΣ
Στα νότια του νομού υψόεται ο Κρυονερίτης (1.312μ.) που αποτελεί φυσική προέκταση των Λευκών Ορέων. Πιο δυτικά ακολουθούν η Κουρούπα (984μ.), το όρος Ξηρό (904μ.), ο Σιδερώτας (1.162μ.) και η Βουβάλα (947μ.).
ΚΟΥΛΟΥΚΩΝΑΣ
Στα βόρεια του Ψηλορείτη υψώνεται η μικρή οροσειρά του Κουλούκωνα (ή Ταλλαία Όρη) με πιο ψηλή κορφή στα 1.083μ.
